Kalsiyum ve D vitamini
Hamilelik boyunca bebeğin kemik gelişimi ve emzirme döneminde anne sağlığının korunması için kalsiyum alımı gereklidir. Yeterli miktarda kalsiyumun D vitamini ile birlikte alınması da kemik mineralizasyonu için gereklidir.
En iyi kalsiyum kaynakları süt ve süt ürünleridir. D vitamininin en iyi kaynağı ise güneştir.
Demir
Hamilelikte demir bebeğin büyüme ve gelişmesi ve kan yapımı için gereklidir. Yetişkin bir kadın için günlük demir gereksinimi 18 mg iken hamilelik döneminde demir ihtiyacı günlük 27 mg’dir. Hamilelikte artan demir ihtiyacının karşılanamaması demir eksikliği anemisine (kansızlığa) yol açar.
Kansızlığın önlenmesi için demir yönünden zengin olan et, tavuk, balık, yumurta, pekmez, kuru baklagiller; koyu yeşil yapraklı sebzeler ve kurutulmuş meyvelerin tüketimine önem verilmelidir. Özellikle bitkisel kaynaklı demirin vücutta kullanımını arttırmak için her öğün C vitamini içeren besinlere (domates, turunçgiller, yeşil biber vb.) yer verilmelidir.
Çay ve kahve demir emilimini engellediği için yemeklerle birlikte tüketilmemelidir.
İyot
Büyüme ve gelişme için önemli bir mineraldir.
Hamilelik dönemi iyot ihtiyacının arttığı bir dönemdir. İyot alımının yeterli düzeyde olmasının en kolay yolu iyotlu tuzun tüketilmesidir.
Folik asit
Hamilelik sırasında folik asitin yetersiz alımı bebeklerde doğumsal anormalliklere neden olur. Ayrıca folik asit yetersizliği sonucu kansızlık (megaloblastik anemi) görülebilmekte ve yetişkinlerde kalp damar hastalıklarına yakalanma riski artmaktadır.
Folik asitin en yüksek oranda bulunduğu besinler; kuru baklagiller, fındık ve ceviz gibi sert kabuklu meyveler, ıspanak ve Brüksel lahanası gibi yeşil sebzeler ile başta narenciye grubu olmak üzere meyveler ve saflaştırılmamış (kepeği ayrılmamış) tahıl ürünleri ve patatestir.
Et, balık, yumurta ve süt ürünleriyle B12 hamile annelerin beslenmesinde yer almaktadır. Mutlaka B12 ile folik asit birlikte alınmalıdır.
Sıvı
Sıvı gereksinimini karşılamak için su, süt, ayran, taze sıkılmış meyve suları, evde hazırlanmış limonata tercih edilebilir. Günlük su tüketimi, en az 8-10 su bardağı olmalıdır.
Sıvı alımı başından sonuna kadar hamileliğin her döneminde son derece önemlidir. Sıvı alımı hamilelik döneminde hamile annenin kendini enerjik hissetmesini sağlar. Cilt kuruluğu, kabızlık ve hemoroid gibi problemlerin oluşmasını engeller.
Referanslar:
- Aparicio, E., Jardí, C., Bedmar, C., Pallejà, M., Basora, J., Arija, V. (2020). The Eclipses Study Group. Nutrient Intake during Pregnancy and Post-Partum: ECLIPSES Study. Nutrients. 12(5):1325.
- Sağlık Bakanlığı. (2008). Eğitimciler için Eğitim Rehberi Beslenme Modülleri. Sağlık Bakanlığı Sağlık Eğitimi Çevre Sağlığı Genel Müdürlüğü, Temel Kaynak Dizisi, (43).
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2014). Gebelik ve Emziklilikte Beslenme. Ankara: MEB Yayınları.
- Budak, N. (2002). FOLİK ASİTİN KADIN VE ÇOCUK SAĞLIĞINDA ÖNEMİ. Erciyes Tıp Dergisi, 24(4), 209-214.
